Als je je op internet verdiept in geluidsoverlast van windturbines, komt een genuanceerder verhaal naar voren dan je op het eerste zou zeggen.
Bij windturbines mag 8% van de omwonenden ernstige overlast ondervinden
Als windmolens draaien maken ze geluid. Mensen ervaren geluid in de nacht als hinderlijker dan overdag. Voor 2011 mochten de windmolens in Nederland in de nacht niet meer geluid maken dan 35 dB(A) aan de gevel van de woning. De regering liep er echter tegenaan dat er met deze norm onvoldoende windturbines op land geplaatst konden worden. Ze hebben laten uitzoeken (TNO in opdracht van VROM) wat het betekent als de norm opgeschroefd gaat worden. Dit heeft tot gevolge gehad dat de regering de norm naar boven toe heeft bijgesteld tot 41 dB(A): dat is een verhoging van de geluidsbeleving met een factor vier!!. Het betreft namelijk een logaritmische schaal en elke 3 dB geeft een verdubbeling van het geluidsniveau. Bij deze norm van 41 dB(A) wordt geaccepteerd dat 8%!! van de mensen ernstige overlast van de windturbines zullen ondervinden. Martin van den Berg (ministerie I&M) en Jan Jabben (RIVM) maakten daar geen geheim van in hun voordrachten tijdens de themabijeenkomst “Geluids(hinder) van windturbines” van de Nederlandse Stichting Geluidshinder op 5 februari 2013.
Consequentie van een gemiddeld geluidsniveau
De nieuwe geluidsnormen voor windturbines zijn jaargemiddelden. Dus als het één dag niet waait en er geen/minder geluid is, mag de turbine de volgende dag meer herrie maken. Dus als het geluidsniveau 150 dagen 35dB is geweest, mag het geluidsniveau daarna 150 dagen 47 dB zijn!! Het geluidsniveau is dan een factor 4 hoger dan toegestaan en een factor 16 hoger ten opzichte van de norm van vijf jaar geleden.
Geluidsbeleving algemeen
Het probleem met geluid is niet alleen de geluidssterkte, maar de beleving van het geluid speelt ook een belangrijke rol. Een koelkast hoor je vaak pas als hij inschakelt, maar na korte tijd hoor je hem niet meer omdat je aan het geluid went. Maar het uitschakelen hoor je weer wel. Het tikken van een klok en zelfs het slaan hoor je vaak weer niet. Een druppelende kraan, ook al is het geluidsniveau nog zo zacht, kan heel hinderlijk zijn als je niet kunt slapen. Misschien moet je hierin de verklaring zoeken waarom het zoevende geluid van windmolens als hinderlijk ervaren wordt. Maar het kan echter ook zijn dat je hieraan weer gaat wennen. Ook de frequentie (=toonhoogte) kan een rol spelen. Bekend is bij deskundigen dat windturbines een bron van laagfrequent geluid zijn en dat laagfrequent geluid (=brommen) zorgt voor last aan het centrale zenuwstelsel, en gehoorklachten kan veroorzaken. Zo hadden veel IJmonders – maar lang niet iedereen – een paar jaar geleden overlast van een brom die heel moeilijk was te traceren.
Geluid in de nacht
Onderzoek door Prof. Frits van den Berg van de Universiteit Groningen (2006) toont aan dat vooral het geluid van windturbines tijdens de nachtperiode hinderlijk kan zijn, zelfs tot op een afstand van 2 kilometer. In de nacht gaat de wind op grondniveau vaak liggen, maar op grotere hoogte kan het juist extra hard gaan waaien. De rekenmodellen voor geluid zijn vaak gebaseerd op de windsnelheden op 10 meter hoogte, terwijl een windturbine 80 tot 120 meter hoog kan zijn. En… hoe hoger de windturbine hoe meer hinder. Door ontbreken van achtergrondniveau van wind en verkeer in de nacht is het zoevende geluid van de bladen van de turbines dan juist extra goed hoorbaar en wordt als veel hinderlijker ervaren dan het lawaai van auto’s [1], vliegtuigen en treinen, ook al produceren die even veel geluid. Om die reden adviseert de Franse Gezondheidsraad plannen voor de bouw van windturbines binnen een straal van 1,5 kilometer van woonbebouwing op te schorten.
[1] Volgens de nieuwe geluidsnormen mag windturbinegeluid meer hinder veroorzaken dan snelverkeer en vliegtuigen. Waar snelweggeluid ’s nachts en in het weekend verstomt, mag de turbine op die momenten herrie blijven maken.
Geef een reactie